Μύθος της αγάπης αποτελεί η πεποίθηση ότι είμαστε ελεύθεροι να αγαπήσουμε όποιον επιθυμούμε. Το ερώτημα που προκύπτει στο παρόν άρθρο, είναι κατά πόσο είμαστε ουσιαστικά ελεύθεροι στην επιλογή ερωτικού συντρόφου.
Τα κριτήρια με τα οποία οι άνθρωποι επιλέγουν ποιον/ποια θα ερωτευτούν, είναι πολύ πιο σκοτεινά ή και περίπλοκα απ’ ότι κανείς πιστεύει. Με άλλα λόγια, εδώ πρόκειται για τα “μοτίβα σχέσεων”, σύμφωνα με τα οποία η κυρίαρχη αίσθηση είναι ότι κάποιος εμπλέκεται ξανά και ξανά σε σχέσεις με διαφορετικούς ανθρώπους όμως φαίνεται να υπάρχει μια επανάληψη σε συμπεριφορές και σχέσεις. Πόσοι έχετε αναρωτηθεί ότι οι πρώην σύντροφοι σας έχουν μεταξύ τους πολλά κοινά; Γιατί κυνηγάμε τον ίδιο τύπο ανθρώπου δεδομένου ότι έχει αποδειχθεί ακατάλληλος για εμάς; Αυτό μπορεί να συμβεί σε ερωτικές, φιλικές ή επαγγελματικές σχέσεις. Οπότε, τα μοτίβα σχέσεων αφορούν την επανάληψη των ίδιων συμπεριφορών με καινούργιους ανθρώπους που έρχονται στη ζωή μας (Park, Y., & MacDonald, 2019, Rauer, Pettit, Lansford, Bates, & Dodge, 2013).
Σύμφωνα με την θεωρία του επαναλαμβανόμενου καταναγκασμού, αναζητούμε σχέσεις που μας απογοήτευσαν στο παρελθόν προσπαθώντας να τις αλλάξουμε, να τις διορθώσουμε. Πρόκειται για ένα σενάριο να γράψουμε ξανά την ίδια ιστορία με την ελπίδα ότι θα έχει διαφορετικό τέλος. Οι άνθρωποι επιλέγουν ασυνήδητα ακατάλληλους συντρόφους, είναι ένα “τυφλό σημείο” μέσα στο οποίο κυριαρχεί η επιθυμία των ανεκπλήρωτων συναισθηματικών αναγκών, όπου βρίσκει αντίκρισμα στην αίσθηση του “οικείου”. Πολύ συχνά, οι άνθρωποι δεν ψάχνουν αυτό που είναι καλύτερο για αυτούς, αλλά αυτό που είναι οικείο, γιατί το οικείο είναι “ασφαλες” ενώ το άγνωστο φοβίζει (Freud, 1914).
Οι σχέσεις που συνάπτουμε με τους άλλους, βασίζονται στις σχέσεις με τους γονείς ή τους φροντιστές που είχαμε ως παιδιά. Από εκεί προκύπτει ο τρόπος που σχετιζόμαστε με τους άλλους (Park, Y., & MacDonald, 2019). Η αναγνώριση των μοτίβων αυτών είναι το πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση τους καθώς και για την “ελευθερία” να επιλέξουμε ποιον/ποια θα αγαπήσουμε. Η κατάλληλη θεραπευτική σχέση μπορεί να λειτουργήσει ως μία ευκαιρία διερεύνησης των εμπειριών της παιδικής ηλικίας, και τον τρόπο που οι εμπειρίες αυτές επηρεάζουν την τρέχουσα ζωή.
Βιβλιογραφία
- Freud, Sigmund. (1914g). Errinern, Wiederholen und Durcharbeiten (Weitere Ratschläge zur Technik der Psychoanalyse, II). Internationale Zeitschrift für ärtztliche Psychoanalyse, 2, 485-491; Remembering, repeating and working-through. SE, 12: 147-156.
- Park, Y., & MacDonald, G. (2019). Consistency between individuals’ past and current romantic partners’ own reports of their personalities. Proceedings of the National Academy of Sciences, 116, 12793-12797.
- Rauer, A. J., Pettit, G. S., Lansford, J. E., Bates, J. E., & Dodge, K. A. (2013). Romantic relationship patterns in young adulthood and their developmental antecedents. Developmental Psychology, 49(11), 2159–2171. https://doi.org/10.1037/a0031845